چیلر Chiller در فرهنگ لغت به معنای خنک کننده است اما در صنعت تاسیسات به دستگاهی گفته می شود که اب در گردش را خنک میکند.
انواع چیلر:
هوا خنک
اب خنک
چیلر به دو دسته ی کلی هوا خنک و اب خنک دسته بندی میشود . در این دسته بندی ها سیال خنک کننده قسمت کندانسور مشخص میشود به این معنا که در دستگاه چیلر هوا خنک کندانسور دستگاه توسط فن و عبور هوا از روی کویل کندانسور خنک میشود و در چیلر به خنک با گردش اب در کندانسور آبی دستگاه موجب تقطیر گاز مبرد در کندانسور میشود .
چیلر در کلیه صنایع کاربرد فر اوانی دارد .خنک کردن آب مورد استفاده در پروسه های صنعتی از وظایف چیلر میباشد اما کاربرد چیلر ها در تهویه مطبوع بسیار بیشتر و وسیع تر میباشد .چیلر های مورد استفاده در صنایع مختلف و تهویه مطبوع از نظر اجزا و نحوه کار کرد بسیار شبیه هم دیگه میباشد. اما ممکن است چیلر های صنعتی به دلیل تفاوت در دمای کارکرد یا شرایط مورد نیاز کمی متفاوت بود و در زمان ساخت بر حسب سفارش قطعاتی به ان اضافه یا از ان کاسته شود و یا برنامه کاری و دمای کاری ان تغییر داده شود .
هر چیلر از چهار بخش اصلی تشکیل شده است 1:کمپرسور 2:کندانسور 3:شیر انبساط 4 :اوا پراتور
کمپرسور :قلب یک چیلر جذبی است وظیفه کمپرسور چیلر متراکم کردن و افزایش فشار گاز مبرد مبیاشد .این کار باعث افزایش دمای تقطیر گاز شد و موجب میشود گاز مبرد در دمای محیط به مایع مبرد تبدیل شود .
کمپرسور چیلر کمپرسور مینی چیلرکمپرسور چیلر
کندانسور یا واحد تقطیر دستگاهی است که در ان پروسه تبدیل گاز سرد به مایع مبرد انجام میشود کندانسور آبی با گردش اب در اطراف لوله های گازی مبرد باعث تقطیر ان شد کندانسور هوایی این کار را با گذر هوا از روی کویل گاز مبرد انجام میدهد .
از کندانسور هوایی بیشتر در مناطق مرطوب ،گرم مرطوب ، کم اب استفاده میشود . کندانسور آبی به تنهایی توان خشک کردن و تقطیر گاز مبرد را نداشته و نیاز به تجهیزات وابسته مانند برج کننده و پمپ سیرکولاتور نیز دارد . آب با گردش در کندانسور و جذب گرما از گاز مبرد موجب تقطیر گاز میشود . و در برج کننده این گرما را به محیط دفع میکند .
از کندانسور آبی بیشتر در مناطق با اب و هوای معتدل استفاده میشود .
کندانسور هوایی
کندانسور آبی
در چیلر آب خنک کننده مشاهده میشود اما به دلیل کمتر بودن دمای آب نسبت به هوا و در نتیجه تقطیر گاز مبرد درکمتر کمپرسور در چیلر های آب خنک کننده فشار کمتری ایجاد میکند و مصرف برق کمتری نسبت به چیلر هوا خنک خواهد داشت .
چیلر هوا خنکجیلر آبی
شیر انبساط
وظیفه ی اصلی این شیرکاهش فشارو کنترل میزان گذر مبرد میباشد البته برای هوای خنک میتوانید از کولر گازی نیز استفاده کنید این شیر با کاهش فشار شرایط تبخیر مایع مبرد در اپراتور را به وجود اورده و با کنترل میزان گذر مبرد سرمای تولید شده در اپراتور را نیز کنترل میکند . شیر انبساط در انواع مختلف تولید میشود اما بهترین آنها شیر انبساط کنترلی ،شیر انبساط ترموستاتیک و لوله ی موئین میباشد .
شیر انبساط
اواپراتور یا تبخیر کننده دستگاهی است که در ان مایع مبرد اسپری شده توسط شیر انبساط با جذب گرما از محیط (اب مجاور لوله ها تبخیر میشود ). اواپراتور ها هم مانند کندانسور ها در دو نوع آبی و هوایی و مبدل حرارتی ساخته میشوند .که در چیلر ها بیشتر از نوع آبی استفاده میشود منظور دستگاهیی است با اواپراتور آبی میباشد مگر اینکه عبارتDx یا انبساط مسقیم در کولر آبی بعد از ان بیان شود که منظور همان اواپراتورهوایی میباشد.
Direct expanision به معنای انبساط مستقیم در محیط میباشد .
اپراتور
چیلرجذبی
چیلر جذبی مدار وسیکل کارکرد کاملا متفاوت نسب به چیلر تراکمی دارد .این چیلر ها از یک ماده مبرد که عمدا آب و یک ماده جذب که لیتیوم بروماید میباشد استفاده میشود .
اساس کار چیلر تراکمی و جذبی تبخیر و تقطیر ماده مبرد میباشد .این تبخیر در پمپ آب و تقطیر باعث جذب گرما یا دفع گرما میشود . در چیلر جذبی آب با جذب گرما و بخار اب جذب مواد جاذب میشود لیتیوم بروماید به همراه اب به قسمت فشار بالای چیلر منتقل و گرمای کردن لیتیوم بروماید اب را از لیتیوم بروماید جدا میکند . لیتیوم بروماید برای جذب مجدد به محفظه جذب (ابزوربر) بازگشتج خنک کننده تقطیر شده و به محفظه اوپراتور ارسال میشود.
چیلر جذبی
چیلر جذبی با افزایش قیمت گاتز های و کمبود آب در حال منسوخ شدن میباشد زیرا چیلر چیست جذبی با قابلیت کار تنها با برج خنک کننده را داشته و همان طور که گفته شد از برج کننده در مناطق مرطوب و کم آب نمیتوان استفاده کرد . از سوی دیگر ضریب عملکرد چیلر جذبی بسیار کم بوده و حدود یک چهارم تا یک شیشم چیلر تراکمی را داشته و در نتیجه مصرف انرژی بسیاربالاتر میرود البته این چیلر ها مزایا هم دارند مانند تولید بسیار کم ،ارزش بسیار کم قطعات متحرک کم استهلاک کمتر .